dofinansowanie

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie".
Operacja mająca na celu wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju Stowarzyszenia "Razem dla Radomki" w tym realizacji działań Planu Komunikacji współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach poddziałania 19.4 "Wsparcie na rzecz kosztów bieżących i aktywizacji" - działanie 19 "Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER" Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Planowany wynik operacji: osiągnięcie zaplanowanych z Lokalnej Strategii Rozwoju "Razem dla Radomki" na lata 2016-2023 wskaźników w zakresie rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność.

produkt tradycyjny

Zabiegi pielęgnacyjne

Regulacja warunków klimatycznych

Właściwy mikroklimat pod osłonami jest warunkiem zarówno prawidłowego rozwoju rośliny jak i dobrego stanu fitosanitarnego uprawy.

Optymalny zakres temperatur powietrza w czasie wzrostu i owocowania to 20-32oC w dzień i 18-20oC w nocy. W temperaturze poniżej 15oC kwiaty są źle zapylone i powstają owoce zniekształcone, pomidorowate, a poniżej 10oC rośliny przestają rosnąć.

Przy ponad 35oC papryka słabiej kwitnie, zrzuca zawiązki, a owoce ustawiają się na szypu łkach pionowo, wierzchołkiem do góry. Okres ogrzewania obiektów trwa z reguły od listopada do maja. Wskazane jest jednak podgrzewanie obiektów nawet w lecie, na ok. 1 godz. przed wschodem słońca, jeśli różnica temperatur dnia i nocy przekracza 10oC. Na duże wahania temperatury papryka reaguje pogorszeniem pobierania potasu, zmianami turgoru i suchymi spękaniami skórki. Rolę zabezpieczenia przed dużymi spadkami temperatury dość dobrze spełniają kurtyny termoizolacyjne ale są możliwe do zainstalowania tylko w szklarniach i dużych tunelach stalowych.

Oprócz tradycyjnego ogrzewania bocznego wskazane jest instalowanie tzw. ogrzewania wegetacyjnego tj. rur grzewczych ułożonych na powierzchni gruntu, bezpośrednio w pobliżu rzędu roślin. Oddając ciepło ogrzewają i zmniejszają wilgotność w ok. 10-15 cm warstwie gleby i 20-30 cm przygruntowej warstwie powietrza wokół roślin. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko szarej pleśni i zapewnia dobre warunki rozwoju korzeni, a w konsekwencji przyspiesza plonowanie.

Papryka dobrze rośnie przy temperaturze podłoża 10-20oC. Zbyt zimne podłoże hamuje rozwój korzeni, a przegrzane stymuluje występowanie suchej zgnilizny owoców. Papryka jest rośliną wymagającą dość ścisłego reżimu wilgotności powietrza w przedziale 65 – 75% wilgotności względnej. Odchylenia od normy wpływają na nasilenie występowania suchej zgnilizny owoców, szarej pleśni i zgnilizny twardzikowej (przy zbyt wysokiej wilgotności) oraz przędziorków (przy zbyt niskiej wilgotności). Przyczyniają się również do opadania zawiązków. Aby przy dużej masie zielonej jaką wytwarza papryka, utrzymać odpowiednią wilgotność w obiekcie należy go intensywnie wietrzyć, a w chłodnych okresach roku także ogrzewać.

Dla ułatwienia cyrkulacji powietrza zaleca się w dużych obiektach usytuowanie rzędów roślin prostopadle do wietrzników bocznych. Bardzo dobrze przewietrzanymi systemami uprawy są: rzędy pojedyncze i „szpaler hiszpański”. Wietrząc szklarnię czy stalowy tunel foliowy, najpierw otwiera się wietrzniki umieszczone wysoko (w połaci dachowej w szklarniach, górne szczytowe w tunelach), a dopiero w razie potrzeby wietrzniki boczne i drzwi.

Papryka jest bardzo wrażliwa na intensywny ruch powietrza. Przy silnym wietrze, liście i zawiązki szybko tracą turgor na skutek intensywnej transpiracji i po kilku takich zdarzeniach zawiązki opadają. Ponieważ papryka dobrze znosi zraszanie liści, nawet w pełnym słońcu, najszybszym sposobem uzupełnienia niedoboru wody w liściach i zawiązkach jest krótkotrwałe (ok. 4 min.) zamgławianie lub deszczowanie roślin. W upalne, bezwietrzne dni zabieg taki nie tylko zwiększa wilgotność ale też obniża temperaturę liści i powietrza pod osłonami.

Drugim sposobem obniżenia temperatury powietrza jest cieniowanie. Cieniówki zewnętrzne należy stosować tylko w okresie od maja do lipca. Później, kiedy spada intensywność światła a rośliny są dobrze odżywione azotem, wzrasta niebezpieczeństwo nierównomiernego wybarwiania owoców.

W tunelach, zwłaszcza z ograniczoną możliwością wietrzenia celowe jest stosowanie specjalnych folii, które zapobiegają skraplaniu się pary i opadaniu kropel na liście. Nagrzane krople wody mogą spowodować poparzenie liści.

Nawadnianie

Papryka wymaga unormowanych warunków powietrzno-wodnych w podłożu. Aby utrzymać dobrą wilgotność gruntu paprykę trzeba regularnie nawadniać. Najbardziej efektywne dostarczanie wody zapewniają systemy nawadniania kroplowego.

Dzięki zastosowaniu tensjometrów lub irometrów można określić moment, kiedy należy nawadniać paprykę (siła ssąca poniżej 0.02 MPa). Bez tych urządzeń należy kierować się zasadą, że na glebach lekkich wskazane jest stosowanie częstych ale niewielkich dawek wody, na glebach cięższych dawki mogą być nieco większe a częstotliwość ich podawania mniejsza. Przewody nawadniające układa się na gruncie pod ściółką z folii PE lub słomy, a w przypadku włókniny – na jej powierzchni. Nawadnianie polewowe wężem jest pracochłonne i kosztowne. Jednorazowa dawka wody wynosi 10-15 dm3 wody/m2. Przy takim systemie nawadniania, lekkie gleby są zbyt intensywnie przemywane, a ciężkie mogą ulec rozmyciu i zaskorupieniu.

Nawożenie pogłówne

Podstawą efektywnego dokarmiania papryki są wyniki analiz chemicznych oraz ocena stanu odżywienia roślin na podstawie obserwacji.

Na glebie prawidłowo nawożonej przedwegetacyjnie i utrzymywanej w odpowiedniej wilgotności papryka nie wymaga nawożenia pogłównego przez pierwsze 10-12 tygodni. Przy słabym wzroście wegetatywnym lub widocznym osłabieniu roślin podczas intensywnego owocowania może zajść potrzeba uzupełnienia azotu. Do tego celu można używać produktów z glonów morskich oraz mączki z krwi lub rozcieńczonej gnojówki. Jeśli po ukorzenieniu się papryka rośnie prawidłowo, krytyczny moment nadchodzi wraz z dojrzewaniem owoców. W tym okresie zwiększa się zapotrzebowanie na potas, można więc dokarmiać rośliny siarczanem potasu. Jednorazowa dawka nie może być większa niż 100 g K2SO4/m2, dlatego zaleca się stosowanie 2-3 dawek po 30-50 g K2SO4/m2. W sierpniu nawożenie takie warto zastosować przynajmniej 1 raz w tygodniu ponieważ potas jest słabo pobierany przy dużych wahaniach temperatur dnia i nocy. Suchej zgniliźnie owoców zapobiega się stosując do oprysku preparaty zawierające wapń, a w przypadku objawów niedoboru magnezu najskuteczniej jest opryskiwać rośliny 0,2% roztworem siarczanu magnezu. Lekkie chlorozy żelazowo-magnezowe mogą wystąpić w okresie intensywnego owocowania, po długo utrzymującej się zbyt wysokiej wilgotności podłoża i powietrza.

Taka sytuacja sprawia, że system korzeniowy jest osłabiony, wzrasta pH podłoża, a mikroelementy oraz magnez są źle pobierane. Można obniżyć odczyn gleby przez podlanie rozcieńczoną gnojówką (amonowa forma azotu zakwasza podłoże). Jako pogłówny nawóz wieloskładnikowy można stosować guano.

Zawiera ono NPK (guano z rejonów deszczowych zawiera prawie tylko P) i mikroelementy. Nawóz ten w dużym rozcieńczeniu nadaje się do codziennej fertygacji i nie ma potrzeby stosowania posypowo innych nawozów. Celowość nawożenia roślin mączkami z krwi, preparatami z glonów morskich oraz guanem należy uzgodnić z jednostką certyfikującą.

Pozostałe zabiegi pielęgnacyjne

Niezależnie od sposobu prowadzenia roślin obowiązują te same zasady cięcia pędów. Z głównego rozgałęzienia usuwa się zawiązek o wielkości orzecha włoskiego i wybiera 2-4 najsilniejsze pędy, które będą spełniały rolę przewodników. W każdym węźle takiego przewodnika powinien znajdować się 1 liść, zawiązek i fragment pędu bocznego z liściem.

Pozostałe części należy usunąć. W uprawach szklarniowych paprykę należy ciąć sukcesywnie co ok. 2 tygodnie i prowadzić wysoko (do ok. 2 m), wówczas w każdym węźle będzie owoc, który szybko dojrzeje i zbiory będą systematyczne. W ogrzewanych tunelach można pozwolić, aby na przewodniku, powyżej 8-10 węzła pozostał pęd boczny I rzędu, owocujący podobnie jak przewodnik – w węzłach z 1 liściem i ulistnionym fragmentem pędu bocznego II rzędu.

W tunelach nieogrzewanych, można zastosować cięcie ograniczone do tylu węz łów na przewodnikach ile jest takich pędów. Ograniczenie liczby zawiązków w dolnej partii rośliny zapobiega zakleszczaniu się owoców między pędami. Pozostająca powyżej ostatniego poziomu cięcia, naturalna korona spełniać będzie rolę kurtyny termoizolacyjnej w zimne noce i naturalnej cieniówki chroniącej owoce przed oparzeniami słonecznymi.

Sukcesywnie cięta papryka jest stymulowana do zawią- zywania ciągle nowych owoców, które szybko osiągają odpowiednią wielkość i barwę, zachowując kształt. W uprawach z ograniczonym cięciem może być na roślinie jednocześnie nawet do 10 owoców, które dojrzewają przez ok. 8 tygodni i mniej więcej w tym samym czasie się wybarwiają.

Ostatnie cięcie roślin wykonuje się 6-8 tygodni przed likwidacją uprawy i polega ono na ogłowieniu pędów ponad owocem.

Przez cały okres uprawy należy usuwać uszkodzone części roślin, starzejące się dolne liście, pędy płonne i odziomkowe. W uprawie papryki nie stosuje się mechanicznego zapylania.

Żródło: Ekologiczne metody uprawy Papryki w Gruncie i Pod Osłonami Materiały dla rolników Praca zbiorowa pod redakcją prof. dr hab. S. Kaniszewskiego

OSTATNIE AKTUALNOŚCI

PRZEPISY KULINARNE

papryka z miodem
ogórki konserwowe z papryą
papryka z cebulą i burakiem
dzem z czerwoenj papryki