Papryka słabo konkuruje z chwastami. Chwasty dorastające do 1/2 – 3/4 wysokości roślin papryki mogą obniżyć intensywność światła o 20-40%, w zależności od stopnia zachwaszczenia.
Jest to szczególnie szkodliwe w okresie kwitnienia, a także zbiorów, ponieważ owoce słabiej i wolniej się wybarwiają. W wyniku zachwaszczenia może okresowo panować nadmierna wilgotność powietrza po nawadnianiu. Chwasty obniżają też temperaturę gleby, co w połączeniu z wysoką wilgotności ą sprzyja porażeniu papryki przez choroby.
Papryka źle znosi stresowe warunki powodowane zachwaszczeniem i powinna być utrzymywana w stanie wolnym od chwastów od posadzenia przynajmniej do 2-3 pierwszych zbiorów, a w uprawie pod osłonami nawet do 4 pierwszych zbiorów.
Chwasty pojawiające się przed zbiorami oraz w czasie ich trwania, czyli tzw. „zachwaszczenie wtórne”, też są kłopotliwe, bowiem utrudniają przeprowadzanie zbiorów i opóźniają dojrzewanie. W badaniach prowadzonych w Skierniewicach stwierdzono, że świeża masa wyprodukowana przez chwasty w papryce po 30 dniach od sadzenia (średnia z 5 lat) wynosiła 8,8 t/ha i mieściła się w zakresie 2,6-11,6 t/ha.
Termin sadzenia papryki zbiega się z okresem wiosennego, masowego pojawiania się chwastów. Pod osłonami, zwłaszcza w wysokich tunelach foliowych, chwasty rosną szybciej niż w nieosłoniętym gruncie.
Trzeba pamiętać o ich ograniczeniu jeszcze w okresie poprzedzającym ustawienie tuneli, zwracając szczególną uwagę na zniszczenie chwastów wieloletnich, głęboko korzeniących się, szczególnie perzu. Wszystkie zabiegi agrotechniczne powinny mieć na celu między innymi niszczenie chwastów.
Zabiegi profilaktyczne i pielęgnacyjne
W ekologicznej ochronie papryki powinno się wykorzystywać różne zabiegi profilaktyczne i pielęgnacyjne ograniczające poziom zachwaszczenia. Należy tu wymienić następujące zalecenia:
- Uprawiać paprykę w stanowiskach jak najmniej zachwaszczonych. Dotyczy to szczególnie papryki z wczesnych terminów sadzenia, nakrywanej włókniną polipropylenową i uprawianej w niskich i wysokich tunelach foliowych.
- Okres od rozmarznięcia gleby do sadzenia rozsady wykorzystać na niszczenie chwastów zabiegami mechanicznymi, wykonywanymi w miarę potrzeby. Zabiegi te powtarzane często mogą doprowadzić do nadmiernego rozpylenia i przesuszenia gleby. Zamiast wielokrotnych uprawek możliwe jest przygotowanie pola do sadzenia jedną uprawką mechaniczną, np. agregatem uprawowym.
- Na kilka tygodni przed sadzeniem powierzchnię gleby można przykryć włókniną lub folią na okres kilku dni w celu przyspieszenia wschodów chwastów.
- Chwasty te należy zniszczyć mechanicznie po zdjęciu osłony i osłoną nakryć powtórnie. Zabieg taki można powtarzać kilkakrotnie, co zmniejsza zapas żywotnych nasion chwastów w glebie, a tym samym poziom zachwaszczenia w okresie wegetacji. Sposób taki może być stosowany głównie w tunelach foliowych.
- W uprawach pod osłonami chwasty można zwalczać termicznie przez parowanie, poprzedzające sadzenie, „przy okazji” zwalczania chorób i nicieni. Do zniszczenia chwastów wystarcza temperatura około 60oC, utrzymywana przez 20 minut.
Do produkcji rozsady należy używać podłoży wolnych od nasion chwastów. W kilka dni po posadzeniu trzeba sprawdzić stan przyjęcia się roślin i uzupełnić „wypady”, gdyż na nie zajętych przez paprykę miejscach będą rozrastały się chwasty.
W celu zahamowania wzrostu chwastów można powierzchnię gleby przed sadzeniem rozsady ściółkować materiałami nieprzepuszczającymi światła, np. czarną folią, lub czarną włókniną. Ściółka nie chroni całkowicie przed chwastami, bo nie zakrywa całej powierzchni pola. Między zakrytymi pasami rosną chwasty, które trzeba zwalczać mechanicznie lub ręcznie.
W nacięciach folii czy włókniny, obok posadzonej rozsady wyrastają różne dość głęboko korzeniące się chwasty. Przerastają one ponad posadzoną rozsadę i oplatają korzeniami system korzeniowy papryki. Trzeba usuwać ręcznie bardzo ostrożnie, najlepiej przez ich wycinanie tuż u podstawy papryki. - Przewidując mechaniczne zwalczanie chwastów, odległości między rzędami roślin należy dostosować do rozstawy kół ciągnika i posiadanych narzędzi do uprawek międzyrzędowych.
- Pielenie ręczne i zabiegi mechaniczne w międzyrzędziach wykonywać płytko (na głębokość 1-3 cm), tylko w miarę potrzeby. Częste wzruszanie międzyrzędzi prowadzi do przesuszenia i pogorszenia struktury gleby i może uszkodzić system korzeniowy. Jeżeli pole nie jest zachwaszczone i powierzchnia roli nie jest zaskorupiona, to nie ma potrzeby wzruszania międzyrzędzi.
Do ręcznego pielenia przystępować tuż po pojawieniu się chwastów. Przy ma- łym zachwaszczeniu, jeśli liczba chwastów nie przekracza 2-3 szt na 1 m2, pierwsze pielenie można wykonać po około 3 tygodniach od sadzenia. Przy dużym zachwaszczeniu i w warunkach sprzyjających szybszemu wzrostowi chwastów pielenie należy wykonać po około 2 tygodniach od sadzenia.
Pielić w czasie pochmurnej lub przekropnej pogody, albo wkrótce po deszczu lub nawadnianiu i po przeschnięciu gleby umożliwiającym wejście na pole. Niszcząc chwasty motyką trzeba uważać, aby nie wbijać jej za głęboko w glebę i nie uszkadzać korzeni roślin. Większe chwasty trzeba usunąć ręcznie, ostrożnie, aby nie łamać kruchych pędów papryki. - Po przedplonach pozostawiających stanowisko w dobrej kulturze, często wystarczają 2 zabiegi mechaniczne, uzupełnione 1-2 ręcznymi pieleniami. W przypadku większego zachwaszczenia może być konieczne 3-5 pieleń, szczególnie w uprawie pod osłonami.
- Jeżeli paprykę uprawia się w pierścieniach to do ich wypełnienia należy używać podłoży wolnych od nasion chwastów. Wtedy do odchwaszczania pozostaje powierzchnia między pierścieniami, którą należy odchwaszczać ręcznie.
- Zabiegi mechaniczne i ręczne pielenie ograniczać do niezbędnego minimum, bowiem w czasie ich wykonywania mogą być przenoszone choroby wirusowe.
Do mechanicznego zwalczania chwastów można wykorzystać pielniki z nożami kątowymi i gęsiostópkami, najlepiej w połączeniu z międzyrzędowymi wałkami strunowymi i płytko działające wolnoobrotowe glebogryzarki międzyrzędowe.
Prace ręczne
Pracę ręczną ułatwia korzystanie z motyk, grac i spulchniaczy. Zalecane w niektórych krajach maszyny i narzędzia takie jak: pielniki szczotkowe, palcowe, torsyjne i inne nie są u nas jeszcze dostępne. Możliwe jest termiczne zwalczanie chwastów specjalnymi wypalaczami spalającymi propan.
Zabieg taki można zastosować po wschodach chwastów na całej powierzchni pola bezpośrednio przed sadzeniem i do zwalczania chwastów w międzyrzędziach stosując wypalacze z osłonami. Niektóre tego typu urządzenia pozwalają wypalać chwasty nawet w rzędach, tuż u podstawy roślin. Wypalacze do chwastów w papryce nie były w Polsce badane i nie są obecnie dostępne. Stosując ściółki organiczne i rośliny okrywowe można ograniczyć zachwaszczenie pola. W ściółkę i w rozdrobnione rośliny okrywowe praktycznie nie można posadzić rozsady dostępnymi sadzarkami.
Ręczne sadzenie w ściółkę jest bardzo trudne i pracochłonne, wymaga bowiem wybijania lub wywiercania otworów w uleżałej, nie spulchnionej glebie. Sadzenie można ułatwić wykonując uprawę wąskich pasów (o szerokości 10 cm) glebogryzarką lub innym narzędziem w miejscach planowanych rzędów. W uprawione pasy można sadzić rozsadę. Jednak w miejscach wzruszenia gleby, czyli w rzędach roślin będą rosły chwasty, które trzeba usuwać ręcznie.
Żródło: Ekologiczne metody uprawy Papryki w Gruncie i Pod Osłonami Materiały dla rolników Praca zbiorowa pod redakcją prof. dr hab. S. Kaniszewskiego